Ο λαϊκισμός της μίζας

Πάντα μου έκανε εντύπωση όταν ερευνούσα μεγάλες υποθέσεις διαφθοράς ότι η πλειοψηφία των συμπατριωτών μας που σταματούσαν να με ρωτήσουν στον δρόμο, έχαναν μετά από 1-2 λεπτά το ενδιαφέρον τους για εκείνο που ρωτούσαν και επικεντρώνονταν στο «ψητό»: Πόσα χρήματα πήραν οι «τυχεροί»; Και σε αυτούς -όχι μόνο σε αυτούς- απευθύνεται ο υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ για την καταπολέμηση της Διαφθοράς Παναγιώτης Νικολούδης όταν τιμολογεί (σωστά) τα μεγάλα συμβόλαια σε υγεία, άμυνα και κρατικές προμήθειες.

Όταν όμως αυτή η τιμολόγηση γίνεται στο πλαίσιο της αναζήτησης ευθυνών για το απεχθές χρέος, αρχίζει να γίνεται ηθικά και συνεπώς πολιτικά ύποπτη. Για έναν απλό λόγο. Παραγνωρίζει τα πραγματικά μεγέθη σε σχέση με το σύνολο του χρέους αλλά και τους πραγματικούς λόγους που σε κάθε τομέα ξεχωριστά οδηγούν στη διαφθορά. Έχω ακούσει από το στόμα του ίδιου του Π. Νικολούδη ότι η διαφθορά προϋποθέτει σχέση εξουσίας. Πολύ περισσότερο η συγκάλυψή της. Η διαφθορά όμως μπορεί να στηρίζεται και σε ένα άτυπο κοινωνικό συμβόλαιο.

Ένα παράδειγμα βρίσκουμε στα Νοσοκομεία. Όταν ένας αντιπρόσωπος της Depuy Hellas (πουλάει ορθοπεδικά για χειρουργούς) ζήτησε από εκπρόσωπο της ελληνικής κυβέρνησης να συνεργασθούν για να σταματήσει να δίνει στους γιατρούς 20% της προμήθειας (υπαρκτό παράδειγμα), η απάντηση που πήρε είναι ότι χωρίς αυτές τις πληρωμές θα σταματούσαν τα χειρουργεία. Από την άλλη, σε νοσοκομεία που οι αμοιβές ήταν πολύ πιο κοντά στην πραγματικότητα της αγοράς (Ωνάσειο) οι τιμές για τα υλικά επεμβατικής καρδιολογίας ανέβηκαν στα ύψη σε σχέση με άλλα νοσοκομεία την περίοδο γύρω από τους Ολυμπιακούς αγώνες επειδή ένας περιζήτητος χειρουργός έκανε πάρα πολλές επεμβάσεις με τα συγκεκριμένα υλικά. Την περίοδο 2005-2009 η φαρμακευτική δαπάνη ξεπέρασε κάθε προηγούμενο αλλά η κυβέρνηση έχει εξαιρέσει την περίοδο αυτή από τη συζήτηση της εξεταστικής επιτροπής, τον έναν δε από τους υπουργούς Υγείας της περιόδου παρ' ολίγο να τον προτείνει για τη θέση της Προεδρίας της Δημοκρατίας.

Αν προσθέσει κανείς το σύνολο των ποσών που (αδικαιολόγητα, σε πολλές περιπτώσεις) καταλογίζουν οι εισαγγελικές έρευνες -επειδή δεν είναι σε θέση να υπολογίσουν την πραγματική υπερτιμολόγηση- στις μεγάλες υποθέσεις διαφθοράς το ποσό δεν ξεπερνάει έναν χαμηλό διψήφιο αριθμό δισεκατομμυρίων σε όλους τους τομείς. Το χρέος της Ελλάδας μαζί με εκείνο που «κουρεύτηκε» το 2012 προσεγγίζει τα 450 δισεκατομμύρια ευρώ. Μιλάμε δηλαδή ποσοστιαία για ένα κομμάτι 3-5%. Αν ο Τάσος Γιαννίτσης είχε αλλάξει το ασφαλιστικό σύστημα το 2001 θα είχαμε γλιτώσει 100 δισ. ευρώ. Δεν έχω καμία αντίρρηση να συζητήσουμε για το 3-5%, αρκεί να συζητήσουμε και για το υπόλοιπο. Αλλιώς βλάπτουμε την ανάγκη αυτού του τόπου για αυτογνωσία και πραγματική αλλαγή. Αυτή αρχίζει πάντα από εμάς.

ένα άρθρο των πρωταγωνιστών