Χαστούκι στον (Απόδημο) Ελληνισμό
το κλείσιμο της ΕΡΤ
Η Ελλάδα από αυτή την εβδομάδα δεν έχει δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό μέσο μετά από την ξαφνική απόφαση της κυβέρνησης να κλείσει την ΕΡΤ. Η είδηση προκάλεσε σοκ σε όλο τον κόσμο που παρακολουθεί τις εξελίξεις στη χώρα που αντιμετωπίζει μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση τα τελευταία χρόνια. Καταρχήν είναι λυπηρό να απολύονται χιλιάδες εργαζόμενοι, να αυξάνεται δηλαδή κι άλλο ο αριθμός των ανέργων σε ένα κράτος όπου πλέον ένας στους τρεις πολίτες και ένας στους δυο νέους δεν έχει δουλειά. Επίσης σε μια τόσο ταραγμένη περίοδο με τα γεγονότα να τρέχουν και τις εξελίξεις σε όλα τα μέτωπα της οικονομίας, της πολιτικής, της κοινωνίας να είναι ραγδαίες, η παρουσία ενός δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού δικτύου αποτελεί εγγύηση για μια νηφάλια προσέγγιση των πραγμάτων. Ωστόσο υπάρχει κι άλλη μια διάσταση που δεν φαίνεται να απασχολεί τόσο τους ιθύνοντες.
Μέσω της ΕΡΤ, εδώ και πολλά χρόνια, φτάνει στα σπίτια των απανταχού Ελλήνων η φωνή της Ελλάδας. Μια φωνή που μας μεταφέρει τη σύγχρονη εικόνα της χώρας, τον ελληνικό πολιτισμό, τις παραδόσεις, τη γλώσσα μας. Αυτή η μοναδική γέφυρα επικοινωνίας της ομογένειας με την πατρίδα δεν έπρεπε να γκρεμιστεί έτσι, απρόοπτα, απροετοίμαστα, ανεύθυνα.
Ναι, είναι αλήθεια πως η ΕΡΤ είχε προβλήματα, όπως άλλωστε ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός της Ελλάδας, ανέκαθεν. Δεν είμαστε σε θέση εμείς οι Έλληνες της διασποράς να γνωρίζουμε λεπτομέρειες γύρω από τους μισθούς των εργαζόμενων, τα ρουσφέτια ή κάθε άλλη πρακτική με την οποία επιβαρύνθηκε το δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο. Ακούμε πολλά. Πως οι μισθοί ήταν υπερβολικοί, πως ο κάθε αρμόδιος κυβερνητικός παράγοντας -συμπεριλαμβανομένου του σημερινού κυβερνητικού εκπροσώπου - για καθαρά εθιμοτυπικούς λόγους φρόντιζε να διορίζει στην ΕΡΤ άτομα της αρεσκείας του, πως γίνονταν σπατάλες, πως πολλοί υπάλληλοι δούλευαν από το σπίτι τους κλπ. Όλα αυτά, που μπορεί τα περισσότερα να είναι αλήθεια δεν είναι ικανά να δικαιολογήσουν το γεγονός ότι:
Η ΕΡΤ είναι το ΕΘΝΙΚΟ μας ΚΑΝΑΛΙ. Δηλαδή είναι η εικόνα του ελληνισμού προς τα μέσα και προς τα έξω. Αυτό πιστοποιείται άλλωστε από το γεγονός ότι για τη συντήρηση αυτού του μέσου πληρώνουν, μέσα από τους λογαριασμούς της ΔΕΗ, όλοι όσοι διαθέτουν κάποιο ακίνητο στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων και μεταναστών και εκατομμυρίων ομογενών, κάποιοι εκ των οποίων δεν έχουν πάει ποτέ τους στην πατρίδα. Πρόκειται για μια συμβολή του απόδημου ελληνισμού, με πρακτική και συγκεκριμένη αξία που δεν είναι δυνατό να μη την υπολογίζουν οι κυβερνώντες.
Είναι αλήθεια πως τα τελευταία χρόνια, όσοι παρακολουθούμε την ΕΡΤ στο εξωτερικό, έχουμε διαπιστώσει μια σημαντική υποβάθμιση της ποιότητας των προγραμμάτων της που σε ένα βαθμό θα μπορούσε να δικαιολογηθεί από την οικονομική στενότητα. Ακόμη κι έτσι, πολλές από τις εκπομπές της και ειδικά όσες απευθύνονται στους ομογενείς μέσω της ΕΡΤ World, είναι ασύγκριτα καλύτερες από τα ραδιοτηλεοπτικά «σκουπίδια» ιδιωτικών καναλιών που μεταφέρουν εντός κι εκτός μια εικόνα παρακμής (reality shows, κακέκτυπα αντίτυπα ξένων παραγωγών χαμηλής ποιότητας και ηθικής, τούρκικες σειρές, μονοθεματικά δελτία ειδήσεων με επαγγελματίες σχολιαστές, άπειρα παράθυρα, φωνασκίες, ύβρεις…). Στην ΕΡΤ έχουμε παρακολουθήσει διαμάντια, έχουμε μάθει πολλά για τους πολιτιστικούς θησαυρούς της πατρίδας, τις μουσικές της, τα τοπία της, για τους ανθρώπους του πνεύματος, των επιστημών, των τεχνών και τις δημιουργίες τους.
Ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνισμού βρίσκεται μακριά από την Ελλάδα. Πρόκειται για ένα δημιουργικό τμήμα που συμβάλει έμπρακτα, καθημερινά στην θετική προβολή της Ελλάδας, στην ενίσχυσή της με διάφορους τρόπους. Στο παρελθόν έχουν ακουστεί διάφορα για τις σχέσεις του μητροπολιτικού κέντρου με τον απόδημο ελληνισμό. Για το δικαίωμα της ψήφου που ποτέ δεν συζητήθηκε σοβαρά, για τον τρόπο με τον οποίο συστάθηκε και διαλύθηκε το ΣΑΕ, για την έλλειψη υπουργείου για τον Απόδημο Ελληνισμό, για την έλλειψη μηχανισμού υποστήριξης επενδύσεων ή επίλυσης προβλημάτων που αφορούν τους ομογενείς, για την ανοργανωσιά και την ταλαιπωρία που υφίστανται οι ομογενείς στις κατά τόπους διπλωματικές υπηρεσίες του ελληνικού κράτους, για την ανυπαρξία εθνικής στρατηγικής στην παιδεία, για τη μη οργανωμένη αξιοποίηση των πόρων και του ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει ο ελληνισμός πέρα από τα στενά γεωγραφικά όρια της χώρας. Το ελληνικό κράτος δεν έχει καταφέρει να συγκροτήσει μια ενιαία και σαφή πολιτική κοινής αποδοχής για τα ζητήματα της ομογένειας, όπως δεν το έχει καταφέρει και για άλλους ζωτικούς τομείς (οικονομία, εξωτερική πολιτική, άμυνα, υγεία, παιδεία, πολιτισμός, κλπ.).
Υπάρχουν πολλοί που θεωρούν την πράξη της ελληνικής κυβέρνησης να κλείσει την ΕΡΤ, ως μια γενναία απόφαση με αποδέκτες στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Δείχνει, όπως υποστηρίζουν, διάθεση ριζικής μεταρρύθμισης στο άρρωστο ελληνικό δημόσιο που απαιτούν πρώτιστα οι υποφέροντες Έλληνες πολίτες και ακολούθως οι διεθνείς δανειστές. Κλείνοντας τη δημόσια Ραδιοφωνία και Τηλεόραση και αψηφώντας το σχετικό πολιτικό κόστος, συνεχίζουν κάποιοι υποστηρικτές της κυβερνητικής απόφασης, στέλνεται ένα μήνυμα πως η χώρα διαθέτει δυναμική ηγεσία, ικανή να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις (της εποχής και των δανειστών), να συγκρουστεί με τα συμφέροντα που την περιβάλλουν, να αλλάξει σε βάθος το κράτος κάνοντάς το πιο σύγχρονο, αποδοτικό και νοικοκυρεμένο.
Να τα δεχτούμε όλα αυτά. Πραγματικά να τα δεχθούμε χωρίς καμιά ειρωνική διάθεση. Και να αγνοήσουμε ταυτόχρονα τη χρονική συγκυρία που συνδέει το κλείσιμο της ΕΡΤ με τις πιέσεις για απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων (περίπου όσων απασχολούσε το εθνικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο) ή με κίνηση αντιπερισπασμού μετά τις τελευταίες αρνητικές εξελίξεις από το μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων (Ρωσικά κεφάλαια, φυσικό αέριο κλπ.). Και να πούμε τώρα τι θα περιμέναμε:
1. Να έχει γίνει γνωστό από την κυβέρνηση προεκλογικά ότι θα κλείσει την ΕΡΤ
2. Να έχουν γίνει γνωστά τα προβλήματα της ΕΡΤ, τα αίτια και οι υπαίτιοι αυτών των προβλημάτων
3. Να έχει χαρακτεί μέσα από ένα δημόσιο διάλογο, με την ευρύτερη δυνατή πολιτική και κοινωνική συναίνεση ένα πρόγραμμα για την εξυγίανση της ΕΡΤ (κάπου μάθαμε ότι υπήρχε τέτοιο πρόγραμμα)
4. Να υλοποιηθεί το πρόγραμμα αυτό ομαλά, μέσα σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που θα επιτρέψει π.χ. στις οικογένειες των εργαζόμενων να προετοιμαστούν αναζητώντας κάπου εργασία πριν τους ανακοινωθεί ότι απολύονται σε μια νύχτα.
Θα περιμέναμε κι άλλα, ωστόσο τα παραπάνω είναι αρκετά για να υποστηρίξουν το επιχείρημα ότι το κράτος και οι πολιτικές του ηγεσίες σε μια σύγχρονη δημοκρατία, ακόμη και σε περιόδους κρίσης οφείλει να διατηρεί την ψυχραιμία του, να μην κάνει σπασμωδικές κινήσεις, να μην αιφνιδιάζει, να μην συμπεριφέρεται ως ανεύθυνος επενδυτής που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί μια συγκυρία για να ξεφύγει από ένα πρόβλημα αγνοώντας τις συνέπειες των ενεργειών του. Η περίπτωση της ΕΡΤ είναι άλλη μια ένδειξη του ότι οι « πολιτικοί ηγέτες» της σύγχρονης Ελλάδας, δεν έχουν αντιληφθεί ούτε τα αίτια της κρίσης ούτε τους τρόπους αντιμετώπισής της (αυτά δεν τα διδάχτηκαν στις φημισμένες σχολές του εξωτερικού που σπούδασαν) και προφανώς δεν έχουν κανένα σχέδιο ουσιαστικής της αντιμετώπισης. Το να δείχνεις πυγμή, αποφασιστικότητα, «τσαμπουκά» που λέμε, είναι βέβαια ένα θετικό χαρακτηριστικό αλλά αυτό δεν έλειψε ποτέ από την Ελλάδα, ούτε είναι η έλλειψή του που προκάλεσε αυτή την πρωτοφανή κρίση. Αντίθετα είναι μια από τις πηγές της κρίσης. Νηφαλιότητα, συλλογικότητα, ανθρωπιά, καλλιέργεια, μόρφωση, επαγγελματισμός, συνέπεια, εργατικότητα, διορατικότητα, αίσθηση της σύγχρονης πραγματικότητας, αντίληψη των παγκόσμιων συνθηκών και προβλημάτων, όραμα, δικαιοσύνη, σεβασμός, ευαισθησία…είναι κάποιες από τις αρετές που έρχονται πρόχειρα στη σκέψη ως ελλείψεις του πολιτικού προσωπικού της χώρας ειδικά αυτή την περίοδο.
Όταν πρέπει να βρεις χρήματα για να πληρώσεις μισθούς και συντάξεις, όταν σου βάζουν το πιστόλι στον κρόταφο οι δανειστές και από κάτω ο λαός υποφέρει και αγανακτεί, θα πει κάποιος, τότε όλες αυτές οι αξίες που παραθέσαμε πάνε περίπατο! ΛΑΘΟΣ. Όταν έξω γίνεται χαλασμός αντλείς δύναμη μόνο από μέσα. Από τους ανθρώπους που αγαπάς και σε αγαπούν. Ποιος αγαπά ποιον στη σημερινή Ελλάδα;
Λες πολύ απλά. Αυτή είναι η κατάσταση. Ζούσαμε με τόσα, τώρα θα ζούμε με τα μισά. Ελάτε να ξανακάνουμε τη μοιρασιά. Να δούμε ποιες είναι οι πραγματικές μας ανάγκες και να ξεκινήσουμε από την ανάγκη για την επιβίωση όλων, την ανάγκη της στέγης, της θέρμανσης, της υγείας , της παιδείας, της ασφάλειας . Πρώτα καλύπτουμε αυτά που αφορούν όλους και μετά πάμε παρακάτω. Αυτό για να γίνει απαιτεί συναίνεση, απαιτεί να καθίσουν ως ίσοι προς ίσους στο ίδιο τραπέζι άνθρωποι που έχουν κάποιες από τις αξίες που προαναφέραμε. Αυτοί οι άνθρωποι δεν θα έχουν ως στόχο να κερδίσουν πόντους στην πολιτική σκακιέρα, να επιβάλλουν απόψεις εκμεταλλευόμενοι συγκυριακή τους ισχύ αλλά διάθεση να υπηρετήσουν το λαό, σήμερα που υποφέρει και να προετοιμάσουν ένα καλύτερο μέλλον για τη νέα γενιά.
Κλείνοντας επιστρέφουμε στο θέμα της ΕΡΤ σε σχέση με τους Έλληνες μετανάστες. Καθώς πολλοί από εμάς ετοιμαζόμαστε να έρθουμε για τις διακοπές μας-αλήθεια να ξέρατε πόσο σκληρά εργάζονται οι περισσότεροι για να έχουν αυτό το τεράστιο προνόμιο των διακοπών στην Ελλάδα- θα θέλαμε να είμαστε στην ευχάριστη θέση να ταξιδεύουμε με ελληνικά αεροπλάνα, να μας υποδέχονται σε ελληνικά αεροδρόμια, να γευτούμε ξανά ελληνικά προϊόντα, να ακούσουμε τη γάργαρη ελληνική γλώσσα από χαμογελαστά πρόσωπα, ένα δροσερό ελληνικό τραγουδάκι , μαζί με τον ήλιο, τη θάλασσα, τις μυρωδιές, την ελευθερία του ελληνικού τοπίου. Όλα αυτά είναι πλέον ελλείψεις. Όπως έλλειψη είναι και η ΕΡΤ. Κάποια χάθηκαν σταδιακά κι άλλα αιφνιδιαστικά, όπως η ΕΡΤ. Το κλείσιμό της δεν είναι μια πράξη πολιτικής ευθύνης ή πολιτικής ανευθυνότητας , ανάλογα με το πώς το βλέπει ο καθένας. Είναι για εμάς, τους Έλληνες που ζούμε και αναπνέουμε για την Ελλάδα, μακριά της ένα ακόμη χαστούκι. Ας είναι το τελευταίο.
Ανώνυμος Έλληνας Μετανάστης ,Τορόντο-Καναδάς
Υστερόγραφο: Το γεγονός ότι οι κυβερνώντες μας πληροφορούν ότι η ΕΡΤ έκλεισε για να φτιαχτεί καλύτερη δεν μας παρηγορεί καθόλου. Ειδικά αν αναλογιστούμε πως οι άνθρωποι που την έκλεισαν όπως την έκλεισαν είναι αυτοί που θα την ανοίξουν όπως την ανοίξουν!
Προσερχόμενος στη δεξίωση για το ΤED Global, ο Γιώργος Παπανδρέου, είδε μια ομάδα Ελλήνων φοιτητών που διαμαρτύρονταν για την κρίση. Αμέσως τους πλησίασε και ακολούθησε δεκαπεντάλεπτη συζήτηση για όλα. Για τα αίτια της κρίσης, για τα προβλήματα της νέας γενιάς στην Ελλάδα, για τη φοροδιαφυγή κλπ. Ο Γιώργος Παπανδρέου, πρότεινε να βρεθεί, σε συνεννόηση με τους διοργανωτές, ένας τρόπος να συζητήσουν τα
