Ανοιχτή επιστολή στην κυρία Μπέτυ Μπαζιάνα

Αγαπητή μου κυρία, αγαπητή συνάδελφέ μου, πλέον, και αγαπητή παλιά συντρόφισσα,

Σου γράφω αυτά τα δυο φιλικά λόγια και ως γονέας και ως πολίτης. Κατ´ αρχάς καλή χρονιά και επιτυχίες στα νέα σου ακαδημαϊκά σου καθήκοντα. Σε καμάρωσα από την τηλεόραση να σε ξεναγούν στο αμφιθέατρο που θα διδάξεις οι επικεφαλής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Αντιλαμβάνομαι τη χαρά και την περηφάνειά σου όπως επίσης αντιλαμβάνομαι την πικρία και τον θυμό χιλιάδων άλλων νέων ανθρώπων με τα δικά σου αλλά και με πολύ περισσότερα προσόντα οι οποίοι δεν "χώρεσαν" στο

πρόσφατο νόμο που σε προβίβασε από δασκάλα της πληροφορικής στο δημοτικό σε διδάσκουσα στο πανεπιστήμιο. Δεν είναι πάντως τυχαίο ότι οι πάντες μιλούν, κακόπιστα αν θέλεις, για νόμο "Μπαζιάνα" εφόσον περισσεύουν και η καχυποψία, και ο φόβος για τις πράξεις ή τις παραλείψεις της "Πρώτης Φοράς Αριστερά". Και ποιος θα τους ψέξει γι’ αυτό μετά από τόσες παλινωδίες, ακυρώσεις, χαριστικούς συμψηφισμούς προς ημετέρους, νεποτισμό, κλπ.; Πως μπορείς να πείσεις όλον αυτόν τον θυμωμένο και αποκλεισμένο κόσμο, ότι οι ακαδημαϊκοί εκλογείς σου  δεν επηρεάστηκαν από την τόσο στενή σου σχέση με την εξουσία; Γιατί περί αυτού πρόκειται. 

Επαναλαμβάνω εδώ την άποψη που έχω διατυπώσει και παλιότερα. Ήταν πριν ένα χρόνο περίπου όταν προσπάθησα να ξεναγήσω και εσένα και τον Αλέξη και τον συνεχώς δύσθυμο υπουργό πολιτισμού στην έκθεση "Κόκκινο" στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Φαινόσουν τότε ευτυχής πλάι στον πρωθυπουργό σύζυγο σου λες και όλα τα οράματα της γενιάς μου αλλά και της γενιάς σου ήταν η εξουσία σας ως αυτοσκοπός. Η εξουσία απογυμνωμένη από οποιαδήποτε ηθική ή αισθητική. Χωρίς ζωοποιά σύμβολα σαν εκείνα που προσπάθησε να οικειοποιηθεί χτες ο πρωθυπουργός στη Καισαριανή. Το πλοίο, αγαπητή Μπέτυ, που λέγεται Ελλάς βυθίζεται αργά, βασανιστικά. Μέσα σε λίγα, μόλις, χρόνια ξαναγυρίσαμε στις εξευτελιστικές συνθήκες εξάρτησης και πολιτικής πατρωνίας που ίσχυαν ήδη από το 1830 και την δημιουργία του "πρότυπου βασιλείου" (κατά την αείμνηστη Ελένη Σκοπετέα). Ό τι κατακτήθηκε στους δυο αιώνες ελεύθερου βίου, χάθηκε στην εποχή μιας από παλιά προαναγγελθείσης κρίσης. Κι αυτό είναι κάτι που θα βαρύνει τις επόμενες γενιές. Να γιατί σας κατηγορώ. Γιατί δεν έχετε συνείδηση Ιστορίας. 

Αγαπητή Μπέτυ, δεν υπάρχει αρκετή υποκρισία σε όλα αυτά; Όλοι σας μοιάζει να υποδύεστε τραγικούς ρόλους με μάσκες όμως κωμωδίας. Το λέω ευθέως. Η θέση σου ως συζύγου του πρωθυπουργού είναι απείρως σπουδαιότερη με απείρως πιο ουσιαστικά καθήκοντα από οποιαδήποτε ακαδημαϊκή τήβεννο. Είναι μια θέση πολιτική είτε θέλεις είτε όχι, πολύ υψηλών προδιαγραφών. Η κάθε σου επιλογή, κάθε σου κίνηση, αποκτά τεράστια συμβολική υπεραξία έξω στη κοινωνία. Και βέβαια υπόκειται σε ανελέητη κριτική. Πρόκειται για την ίδια κριτική που κι εμείς ασκούσαμε στους έχοντες και κατέχοντες, κατηγορώντας τους για μικροαστισμό, φαρισαϊσμό και Life style. Και να τώρα που κι εμείς -εσείς δηλαδή- διακηρύσσετε μεν την ισότητα της δημόσιας εκπαίδευσης αλλά στέλνετε όλοι, με προεξάρχοντα τον Φίλη, τα παιδιά σας σε ακριβά ιδιωτικά. Γουστάρετε τα ακαδημαϊκά οφίκια αλλά συγχρόνως αποκλείετε τα πανεπιστήμια από την αξιολόγησή, τον ανταγωνισμό, την αριστεία, καταδικάζοντάς τα σε παρακμή. Αντιλαμβάνομαι πόσο περήφανος ο σύζυγός σου με τις ακαδημαϊκές σου δάφνες. Αυτές όμως δεν ισοφαρίζουν το δικό του χειροπιαστό έλλειμμα παιδείας. Εκτός κι αν όλα εξαντλούνται στην επικοινωνιακή εκμετάλλευσή και στη δημιουργία εντυπώσεων, στο φαίνεσθαι και όχι στο είναι. (Χωρίς να μπερδέψουμε αυτή τη φορά τη σχέση του Χέγκελ με τον Ένγκελς)!

Περίμενα άρα από σένα προς χάριν ενός υψηλού συμβολισμού να αποστείς των προσωπικών σου φιλοδοξιών τιθέμενη αλληλέγγυα προς όλους αυτούς που διαθέτουν τις φιλοδοξίες αλλά όχι και τα μέσα. Θα έχεις όλο τον χρόνο να τις εκπληρώσεις μετά αποδεικνύοντας ότι πραγματικά τις αξίζεις. Με απογοήτευσες, λοιπόν, όπως με απογοήτευσε πολλάκις και ο σύντροφος σου (και ... σύντροφος του Πολλάκη). Θυμάσαι, άραγε, την έκθεση-αφιέρωμα στον Μποστ που είχα διοργανώσει ως επικεφαλής του τμήματος πολιτισμού του τότε Συνασπισμού; Γελάγαμε με τα σκίτσα του Μέντη που σάρκαζαν το εφήμερο της κάθε εξουσίας και η απατηλή αίσθηση αιωνιότητας που αυτή δημιουργεί. Και αφτό θα περάση. Ιδού το πρόβλημα. Το ότι περάσατε εν μιά νυκτί από τον Μποστ στον Γιάν Φαμπρ χωρίς τα αναγκαία, ενδιάμεσα στάδια. Εξ ου και η χρόνια κατάθλιψη του κυρίου υπουργού. Δεν σου κάνει εντύπωση πως ενώ όλη η κυβέρνηση χαμογελάει τρισευτυχισμένη ο κ. Μπαλτάς έχει ένα ξυνισμένο ύφος σαν να ήπιε λάβδανο; Είναι μάλλον γιατί αυτός ξέρει πως η διαφορά του Έγελου από τον Ένγκελς, δηλαδή του ιδεαλισμού από το ρεαλισμό, είναι κάτι περισσότερο από ένα ν.

Θα κλείσει λοιπόν και μάλλον θα κλείσει γρήγορα κι αυτός ο κύκλος της επανάστασης της γραβάτας και των βαρουφακισμών και θα μετράμε όλοι απώλειες και διαψεύσεις καταλογίζοντας ευθύνες και καταθέτοντας πικρίες. Θα μετράμε δυστυχώς και άλλο χαμένο χρόνο, σπαταλημένο ιδεοληπτικά και ανόητα. Τότε αγαπητή Μπέτυ, τότε, όταν βρίσκεσαι μακριά από την εξουσία, ξαναδιάβασε σε παρακαλώ αυτό το γράμμα το οποίο μάλλον τώρα θα προσπεράσεις. Και μάλιστα διάβασέ το στα δικά σου παιδιά μήπως αυτά τουλάχιστον αποφύγουν τα δικά σας ολέθρια λάθη. Τα λάθη της γενιάς μου και της γενιάς σας.

Μετά τιμής και μεθ’ ευχών προσωπικών.

Μάνος Στεφανίδης