Έφυγε ο Κωστής Στεφανόπουλος

Ενας δεξιός δικηγόρος από την Πάτρα...
Ο Στεφανόπουλος δεν σου πουλούσε όραμα. Ηταν το είδος του πολιτικού που ψάχνεις και δεν βρίσκεις. Αλλά ακόμα και όταν βρεθείς μπροστά του, δεν είσαι σε θέση να το αναγνωρίσεις ή να το εκτιμήσεις

«Ο Κωστής είναι δεξιότερος εμού» έλεγε ο Ευάγγελος Αβέρωφ για τον Στεφανόπουλο. Πιθανότατα δεν είχε και άδικο. Αν προσπαθούσες, εκείνα τα χρόνια, να φτιάξεις το πορτρέτο ενός δεξιού, τον Στεφανόπουλο έπρεπε να βάλεις στην καρέκλα, απέναντι από το καβαλέτο. Δικηγόρος από την
Πάτρα, που πολιτεύτηκε με την ΕΡΕ. Καθαρότης που αγγίζει το 100%.
Κάποτε μία κυρία από το Αίγιο, παλιά πελάτισσα του Στεφανόπουλου, μου είχε πει ότι ως δικηγόρος πήγαινε με τον σταυρό στο χέρι, επιλογή που στα νομικά δεν είναι πάντα αποτελεσματική. Αλλά έτσι ο Στεφανόπουλος μάζευε και τους άλλους σταυρούς, εκείνους που τον έστειλαν από την Πάτρα στην Αθήνα. Πρέπει να είναι ο μοναδικός που πολιτεύτηκε κάνοντας σύνθημα την εντιμότητά του. Οταν έφυγε από τη ΝΔ για να φτιάξει τη ΔΗΑΝΑ, τύπωσε φυλλάδια με το πρόσωπο του και την επιγραφή «ΕΝΤΙΜΟΣ». Οσο και αν ο προσδιορισμός έδειχνε αυτάρεσκος, ήταν καθολικά αποδεκτός ως χαρακτηρισμός που ο άνδρας κατέκτησε δικαίως.
Η ΔΗΑΝΑ δεν μακροημέρευσε και ο Στεφανόπουλος πήγε σπίτι του. Ξαναβγήκε για να μπει στο Προεδρικό Μέγαρο, μετά από πρόταση του Σαμαρά προς τον Ανδρέα Παπανδρέου που δεν ήθελε να πάει σε εκλογές. Δεν τον ψήφισε η παράταξη του. Θα μείνει στη συλλογική μνήμη κυρίως για την προσφώνηση του στο επίσημο δείπνο προς τον Μπιλ Κλίντον, όταν, πριν το φαγητό, του έβαλε στο τραπέζι τις ιστορικές ευθύνες των ισχυρών της Δύσης έναντι της Ελλάδας. Κάποιοι άλλοι θα προσθέσουν και τη στάση του απέναντι στον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, όταν πήγε και του ζήτησε δημοψήφισμα για τις ταυτότητες. Η ανακοίνωση της Προεδρίας ήταν ως και καυστική: «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξήγησε στον Αρχιεπίσκοπο…» Εγώ θα τον θυμάμαι και επειδή επιδοκίμασε τη συμμετοχή των αλλοδαπών μαθητών στις παρελάσεις, από τη διακεκριμένη θέση του σημαιοφόρου. Ηταν παραμονές 28ης Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη όταν υπενθύμισε ότι Ελληνες είναι οι μετέχοντες της ημετέρας παιδείας.
Ο Στεφανόπουλος έδωσε ουσία σε έναν ευνουχισμένο θεσμό επειδή τον υπηρέτησε με σύνεση, μέτρο και ευθύνη. Δεν ήταν τσολιάς με κουστούμι, διακοσμητικός στο κτίριο και στο πολίτευμα. Είχε φωνή, χωρίς να φλυαρεί και να ανεβάζει την ένταση. Ως πολιτικός ήταν μία ιδιαίτερη περίπτωση. Δεινός ως ρήτορας, ωστόσο δεν είχε αντίστοιχη επίδοση στη γοητεία που ασκούσε στο κοινό. Και η αλήθεια είναι ότι αν κέρδιζε την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας θα ήταν δύσκολο να γεμίσει τις πλατείες με την ατμόσφαιρα που κατάφερνε και έφτιαχνε ο Μητσοτάκης. Ο Στεφανόπουλος δεν σου πουλούσε όραμα. Σου έλεγε, με τον τρόπο του, ότι μπορεί να κάνει τη δουλειά σωστά, αποτελεσματικά και με σοβαρότητα. Ηταν το είδος του πολιτικού που ψάχνεις και δεν βρίσκεις. Αλλά ακόμα και όταν βρεθείς μπροστά του, δεν είσαι σε θέση να το αναγνωρίσεις ή να το εκτιμήσεις. Τι νομίζετε, δηλαδή, ότι χρειάζεται μία χώρα με θεσμούς; Λιτούς, εγκρατείς, σοβαρούς ανθρώπους, μορφωμένους, έντιμους, με αίσθημα ευθύνης. Και ας μην κάνουν την καρδιά να φτερουγίζει. Και ας είναι τόσο γοητευτικοί, όσο ένας δεξιός δικηγόρος στην Πάτρα του 1960.
Κώστας Γιαννακίδης