Πέθανε η «Γιαγιά όλων των Ποντίων»...


Η Σάνο Χάλο, που «κουβαλούσε» όλη την περιπέτεια και τα πάθη του ποντιακού ξεριζωμού...

Πέθανε σε βαθύ γήρας, σε ηλικία 105 ετών, η Σάνο Χάλο (Ευθυμία Βαρυτιμίδου του Χαραλάμπους, σύζυγος Αβραάμ Χάλο),η αποκαλούμενη Γιαγιά όλων των Ποντίων και Αρχόντισσα του Πόντου. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική φυσιογνωμία της ελληνικής ομογένειας.

Όπως αναφέρει η ανακοίνωση της Παμποντιακής Ομοσπονδίας ΗΠΑ και Καναδά, «υπήρξε μια εξέχουσα προσωπικότητα, ένας ζωντανός θρύλος μαχητικότητας και κουράγιου, μια γυναίκα με όραμα και πίστη».
Την περιπέτεια και την ιστορία της Σάνο Χάλο καταγράφει το βιβλίο της κόρης της (Thea Halo) «Not Even My Name» ("Ούτε Καν το Όνομα Μου").

Είναι η προσωπική της μαρτυρία για τα πάθη που είχε υποστεί πριν 90 χρόνια στη γενέτειρα της, στον Πόντο. «Το βιβλίο αυτό πρόβαλε σε όλο τον κόσμο το μείζον εθνικό ζήτημα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας και γενικότερα όλων των χριστιανικών λαών της τότε παραπαίουσας Οθωμανικής αυτοκρατορίας» αναφέρει η ανακοίνωση.



Εξιστορεί τη δραματική πορεία θανάτου από τον Πόντο μέχρι τον Λίβανο της δεκάχρονης τότε Σάνο, κατά την οποία ξεκληρίστηκε όλη η οικογένειά της και την συνταρακτική αναζήτηση των πατρογονικών της εστιών εβδομήντα χρόνια μετά ώστε να ανακαλύψει την εθνική της ταυτότητα και το οικογενειακό της όνομα μέσα από κάποιες θολές παιδικές αναμνήσεις.

Η Σάνο Χάλο ήθελε με "θείο" πείσμα, όχι απλά να μην ξεχάσει, αλλά πολύ περισσότερο να αυτοπροσδιοριστεί εθνικά, κοινωνικά και ιστορικά. Και το πέτυχε μέσα από την ενδελεχή αναζήτηση της κόρης της Θία. Η Γιαγιά του Πόντου έμαθε επιτέλους το πραγματικό της όνομα, έμαθε ποια είναι. Δεν έκανε το χατίρι των γενοκτόνων της. Επέζησε, κράτησε σαν φυλακτό τις θύμησες, τις διηγήθηκε και τις κατέγραφε με την πένα της κόρης της και δίδαξε την οικουμένη το ανείπωτο δράμα των Ελλήνων του Πόντου, των χριστιανών της Μικράς Ασίας. Η Σάνο Χάλο υπήρξε αναμφισβήτητα μια θρυλική μορφή του Ελληνισμού (ίσως τη μεγαλύτερη του απόδημου Ελληνισμού), ένα τεράστιο εθνικό κεφάλαιο της Ομογένειας μας, που δυστυχώς δεν έχει μελετηθεί σοβαρά και δεν έχει αξιοποιηθεί κατάλληλα ακόμη.

Το 2009 συγγενείς και φίλοι αποφάσισαν να γιορτάσουν τα 100α γενέθλια της Γιαγιάς του Πόντου στη Μονή της Παναγίας Σουμελά στο Νιου Τζέρσεϊ των ΗΠΑ. Ακόμη, το 2009 στο Γενικός Προξενείο της Ελλάδας στη Ν.Υ. απονεμήθηκα στην Σάνο Χάλο και στην κόρη της Θία, η ελληνική υπηκοότητα, κάτι που αποτελούσε διακαή πόθο και των δύο αλλά και πάγιο αίτημα των Ποντίων της Αμερικής.